07 februari Prijzen landbouwproducten en grondstoffen

Tijdens onze voorbije online agromeeting op 13 januari kregen we heel wat vragen van de kijkers. Hieronder vindt u de antwoorden die betrekking hebben op de prijzen van de landbouwproducten en grondstoffen.

Hoe komt het dat het verschil tussen de Fegra- en de Matif-graanprijs zo groot is?

De prijzen van de Matif zijn prijzen van granen geleverd in de haven van Rouen in Frankrijk. De Fegra-prijzen zijn een gemiddelde van de effectieve prijzen van granen geleverd bij de lokale Belgische graanhandelaar. Het verschil is al grotendeels te verklaren door de transportkosten. Hoe dichter u levert bij havens, hoe lager de transportkosten. Daarnaast zijn er ook kosten verbonden aan ontvangst en opslag van granen. Bij de “Matif” spreken we over prijzen op de termijnmarkt. Dit is geen fysische markt maar deze geeft wel richting aan de effectieve prijs die de graantelers krijgen voor hun granen. Bovenop de Fegra-prijzen krijgen de graantelers vaak nog een supplement waardoor het verschil tussen de werkelijke graanprijzen en de prijzen op de “Matif” in werkelijkheid kleiner is.

Zal er dit jaar voldoende kunstmest (stikstofmeststoffen) zijn?

Zonder grote rampen zal er normaal wel voldoende kunstmest beschikbaar zijn. Kunstmest is een product dat op basis van aardgas geproduceerd wordt. Via een industrieel proces wordt er stikstof uit de lucht gehaald. Het is dus eerder aardgas dat limiterend is dan stikstof op zich. Mocht Rusland door het conflict met Oekraïne straks de aardgasleveringen aan Europa verminderen, dan zou dat de kunstmestproductie wel negatief kunnen beïnvloeden. Belangrijker dan het risico op een tekort is het risico op leveringsproblemen van kunstmest. Door de hoge kunstmestprijzen stellen landbouwers hun aankoop uit. Wanneer deze landbouwers in het voorjaar straks allemaal tegelijkertijd zouden bestellen, kan dit de nodige logistieke problemen veroorzaken.

Kan een verhoogd gebruik van dierlijke mest de kost van de bemesting drukken?

Door de hoge kunstmestprijzen kan het in bepaalde omstandigheden interessant zijn om een deel van de bemesting met kunstmest te vervangen door dierlijke mest. Dierlijke mest is goed beschikbaar in ons land en daardoor gratis of goedkoop beschikbaar. Het is dus logisch dat de bemestingskost gedrukt kan worden door het gebruik van meer dierlijke mest t.o.v. kunstmest. In de praktijk wordt dit wel bemoeilijkt door de strenge bemestingsnormen waardoor het vaak onmogelijk is om de volledige stiksotfbehoefte van een gewas uit dierlijke mest te voorzien.

GLB 2023-2027, GREEN DEAL en PRE-ECOREGELINGEN

Europa erkent Vlaanderen als een aparte regio. Telt dit ook voor dierenziektes zoals bijvoorbeeld Afrikaanse Varkenspest. Kunnen Vlaanderen en Wallonië een apart statuut krijgen?

Nee, de Afrikaanse varkenspest en andere dierenziektes worden als federale materie beschouwd.

Hoe zal de steun voor zoogkoeienhouders in Vlaanderen evolueren?  Zal deze gekoppeld blijven of komt er een alternatief?

De bestaande gekoppelde inkomenssteun zal vervangen worden door een duurzaam alternatief waarbij aan de veehouders gevraagd zal worden om inspanningen te leveren om de klimaatdoelstellingen te realiseren. Deze inspanningen zullen onder meer betrekking hebben op lokale eiwitvoorziening en langdurig graslandbeheer. (Strategisch MER GLB, 2022)

Zullen landbouwers in bijberoep ook in het nieuwe GLB ook nog subsidies kunnen krijgen? En hoe zit het met pensioenboeren in het nieuwe GLB?

Het GLB zegt dat de subsidies moeten toekomen aan actieve landbouwers. Het bepalen van de definitie van “actieve boer” laat Europa over aan de lidstaten. Ondertussen bestaat er wel al een lijst die niet meer in aanmerking komt voor de subisidies van het GLB. Steunaanvragers die luchthavens, spoorwegdiensten, waterwerken, vastgoeddiensten of permanente sport- en recreatiegebieden exploiteren, zijn GEEN GLB-actieve landbouwers en krijgen dus geen steun. Voor velen is deze lijst nog niet uitgebreid genoeg en moet de definitie van “actieve boer” nog verder verfijnd worden. Dan komen ook de landbouwers in bijberoep en de pensioenboeren in het vizier. Dit is een ingewikkelde discussie die af en toe opnieuw oplaait tot in het Vlaamse parlement en waar tot op heden nog geen uitsluitsel over is. Een aantal zaken die bekeken worden zijn pensioenboeren voor de keuze stellen tussen subsidies uit het GLB of een pensioenuitkering, het aantonen een minimumverdienpotentieel en beroepsbekwaamheid. Voor landbouwers in bijberoep zou het al dan niet ontvangen van subsidies dan afhangen van het minimumverdienpotentieel en de beroepsbekwaamheid. Op dit moment is hier nog niets over beslist. Het is dus van belang om dit verder op te volgen.

Zijn de pre-ecoregelingen combineerbaar met de betalingsrechten?  

Ja, de pre-ecoregelingen zijn een overgangsmaatregel naar het nieuw GLB dat op 1 januari 2023 moet van start gaan. Het zijn eenjarige maatregelen die aan te vragen zijn via de verzamelaanvraag van 2022. U kan ze combineren met de bestaande betalingsrechten.

Zal er in 2023 aan een verplicht areaal eco-regelingen voldaan moeten worden?

Eco-regelingen zijn niet altijd gelinkt aan een bepaald areaal. Er zal bijvoorbeeld ook een eco-regeling komen voor het behoud van lokale veerassen. Wat wel duidelijk is dat u aan een aantal eco-regelingen zal moeten voldoen indien u dezelfde steun wil blijven ontvangen als in het huidige GLB. Er zullen wel specifieke eco-regelingen komen waarbij er wel voldaan zal moeten worden aan een verplicht areaal.

Is kruidenrijk grasland even voedzaam en smakelijk voor het rundvee. Hoever staat LG daarmee?

Wanneer de kruiden goed gekozen zijn, moet kruidenrijk grasland maar weinig onderdoen voor een standaardweide wat betreft voederwaarde en smakelijkheid. Kruidenrijk grasland zal zelfs meer mineralen en sporenelementen bevatten. Zeker de minst productieve percelen lenen zich goed voor de aanleg van kruidenrijk grasland. Door de aanwezigheid van verschillende grassen, vlinderbloemigen en kruiden en de verschillende types wortels, is dit soort grasland meer droogteresistent.

LG heeft hiervoor een mix van graslandkruiden die cichorei, peterselie, smalle weegbree en esparcette bevat. Dit kan u combineren met de grassenmengsels Belpré Sec, Belpré Ost of Turbo Longo om te voldoen aan de voorwaarden van de pré-ecoregeling “productief kruidenrijk grasland”.

Hoe zien jullie het uitbreiden van de mechanisatie op de landbouwbedrijven met betrekking tot zaaien en onkruidbestrijding?         

We zien vooral een tendens naar meer mechanische onkruidbestrijding. In een aantal teelten is dit onvermijdelijk door het uit de handel nemen van steeds meer herbiciden. Daarnaast wordt mechanische onkruidbestrijding ook enorm gestimuleerd door de overheid. Dit zal in de toekomst zeker nog verder toenemen met de streefcijfers van de Farm-To-Fork-strategie in ons achterhoofd. Als men een reductie van 50% van chemische gewasbeschermingsmiddelen en een toename van het areaal biolandbouw nastreeft dan kan dit alleen maar gepaard gaan met meer mechanische onkruidbestrijding.

CARBON FARMING

Zal een hoger koolstofgehalte in de bodem invloed hebben op de hoeveelheid reststikstof in de bodem?

Bij de aanvoer van organische koolstof via organische mest wordt er ook stikstof aangebracht. Bij een hoog gehalte aan organische stof en/of een grote toevoer van makkelijk afbreekbaar vers organisch materiaal komen grote hoeveelheden nutriënten beschikbaar via mineralisatie. Deze nutriënten kunnen echter ook vrijkomen op momenten dat ze niet opgenomen worden door het gewas (bv. na de oogst). Op die manier kan dit leiden tot verhoogde nitraatresidu’s. De nadelen wegen echter niet op tegen de voordelen en door de inzaai van groenbedekkers kan het risico op te hoge nitraatresidu’s beperkt worden.

Bestaat het risico dat bedrijven die niets met de landbouwsector te maken hebben landbouwgrond zouden aankopen om daarop hun CO2-uitstoot de te compenseren?

Het is geen recent fenomeen dat investeerders uit andere sectoren investeren in landbouwgrond. Mogelijk kan de compensatie van CO2-uitstoot voor een aantal investeerders een extra motivatie zijn om te investeren in landbouwgrond maar dat risico is eerder klein. Om bijvoorbeeld de CO2-uitstoot van industriële bedrijven te compenseren zijn zeer grote arealen landbouwgrond nodig. Op dit moment zijn er voor bedrijven zeker goedkopere alternatieven voor CO2-compensatie dan de aankoop van landbouwgronden.